فیلم ساعت ۵ عصر؛ جنگل آسفالت

اولین اثر بلند سینمایی مهران مدیری با واکنش‌های مختلفی از جانب منتقدان و مردم روبرو شده است. عده‌ای فیلم را اثری خوب و یک کمدی سطح بالا می‌دانند و برخی نیز به نگاه متفرعنانه مدیری به جامعه در این فیلم ایراد گرفته‌ا‌ند. در ادامه با بنیتا همراه باشید و با اولین فیلم محبوب‌ترین کمدین ایران آشنا شوید.

خلاصه داستان: داستان فیلم از ۷ صبح تا ۵ بعدازظهر یک فرد را در تهران روایت می‌کند که آن روز آخرین فرصت او برای انجام کاری است.  

 عوامل فیلم: نویسنده٬ تهیه کننده و کارگردان: مهران مدیری:/ بازیگران: سیامک انصاری٬ امیر جعفری٬ آزاده صمدی٬ رسول نجفیان٬ نگین معتضدی و مهران مدیری/ فیلمبردار: محمود کلاری/ تدوین:امیر ادیب پرور.

صحبت‌های عوامل فیلم:

سیامک انصاری: در مترو تجریش که نیمه شب زیر برف کار می‌کردیم و حدود ۱۲۰۰ نفر آنجا بودیم. ۱۲ روز هم در بهشت زهرا بودیم که من یک روز کامل آن را در قبر بودم! این کار برای من به شخصه سخت بود و امیدوارم نتیجه خوبی داشته باشد و مردم راضی باشند. «ساعت ۵ عصر» نوع خاصی از کمدی است که امیدوارم مردم دوستش داشته باشند.

آزاده صمدی: نقش من در این فیلم نمایانگر روابط امروز جامعه ما است. حرف ما در فیلم این نیست که این نوع رابطه در جامعه فراگیر است بلکه آقای مدیری عقیده داشتند این موضوع را با طنز و کمی اغراق گسترش بدهیم. البته به لحاظ آماری هم نگاه کنیم می‌بینیم که اکنون در جامعه ما روابط سالم به ندرت دیده می‌شود.

سایت نماآوا: مهران مدیری اصرار می‌ورزد که «ساعت ۵ عصر» یک کمدی اجتماعی است و نه سیاسی، اما نمی‌توان رگه‌های انتقادهای سیاسی آن را نادیده گرفت. انتخاب زمان و بازگشت به سال ۹۲، عکسی که اتفاقی از مهرداد در تظاهرات گرفته‌شده است و پخش فیلم‌هایش در شبکه‌های مجازی همه رنگ و بوی سیاسی دارد که کارش را به وزارت اطلاعات می‌کشد. همین نگرش سیاسی هم هست که انتقادات اجتماعی مدیری را کمرنگ می‌کند. پرداخت مدیری که از رفتارهای ساکنان یک آپارتمان شروع می‌شود و به بازجویی رعب‌آوری در وزارت اطلاعات ختم می‌شود، مثال یکی به نعل و یکی به میخ است.

سایت سلام سینما: مهران مدیری با ورود به سینما ثابت کرد که همچون ستاره‌ای بی‌مثال چه در بحث بازیگری چه فیلمنامه‌نویسی و چه کارگردانی می‌درخشد و توانایی ارایه جنس کمدی‌ای را دارد که قطع به یقین به واسطه پروداکشن سنگین و همچنین پرهزینه در سایه عدم حضور ستارگان متعدد سینمایی می‌تواند مخاطب را درگیر و محو لحظات مفرح و جذاب خود کند این در حالیست که مفاهیم و دغدغه‌های ذهنی وی به صورت کاملا کادوپیچ شده با پوشش کامل محتوا از کانال موقعیت‌های شکل گرفته ارایه می‌گردد.

سایت تابناک: اگر تصور می‌کنید مهران مدیری ترجیح داده در نخستین تجربه فیلمسازی‌اش یک تراژدی یا یک درام تاثیرگذار خلق کند و نشان دهد که در ژانری به جز کمدی نیز حرفی برای گفتن دارد، سخت در اشتباهید. نخستین فیلم مدیری یک فاجعه با ریتمی لاک‌پشتی است که مخاطب و به ویژه مخاطب عام را که به زجرکشیدن عادت نکرده، به شدت کلافه می‌کند و از تکاپو برای تماشای این فیلم سینمایی پشیمان می‌سازد.

حسین کاربر سینماتیکت: بسيار فيلم خوب و سبك جديد و متفاوتي بود. دوستاني كه انتظار دارن برن يك فيلم جلف ببينن گزينه‌هاي ديگر را انتخاب كنن. اين فيلم طنز تلخ اجتماعي است كه واقعيت امروز ايران نشون مي‌ده. من به اين فيلم نمره ۹ از ۱۰ می‌دم.

مهدیه کاربر خبرگزاری مهر: اونقدرها که فکر می‌کردم کمدی نبود. یعنی خنده دار نبود. اما ارزش یک بار دیدن رو داشت.

نگین کاربر سایت خبرگزاری میزان: راستش منو یاد فیلم‌های ده نمکی انداخت! فیلم خیلی فضای آشفته‌ای داشت. من انتظار فیلم بهتری داشتم اما با یک فیلم بی سروسامان مواجه شدم. فیلم یه ساختار به شدت تکرای داره که توی همه کارای مدیری حول شخصیت سیامک انصاری تکرار می‌شه و یه سری سوژه پیش پا افتاده رو با یه داستان ضعیف و واقعا مضحک به تصویر می‌کشه که انصافا خسته کننده است.  

حواشی:

فیلم به دلیل طولانی شدن مراحل تدوین به سی‌وپنجمین جشنواره فیلم فجر نرسید.

فروش فیلم تنها پس از یک روز به رکورد ۷۰۰ میلیون تومان رسید و رکورد فیلم «سلام بمبئي» را که فروش نخستین روز اکرانش 500 میلیون تومان بود شکست.

خشایار الوند مدعی شده است که فیلمنامه را او نوشته اما نام مهران مدیری به عنوان نویسنده روی پوستر فیلم نوشته شده است.

مهران مدیری در روز اول اکران به سینماهای مختلف شهر رفت و این روزها در اکران‌های شهرستان ها نیز حضور دارد.

یکی از ویژگی‌های همیشگی مهران مدیری رصد بازتاب‌های اجتماعی بوده است. با چنین دیدگاهی او در همان ابتدای فیلم نمایی از ساختمان شخصیت اصلی داستان را به مخاطب نشان می دهد که علاوه بر بامزه بودن، به واشکافی یک رخداد شایع اجتماعی نیز بپردازد. وصف حالی که مدیری به عنوان نویسنده و کارگردان «ساعت ۵ عصر» از ساختمان مهرداد پرهام نشان می‌دهد، نمونه بارز یک درهم ریختگی اجتماعی است.

ساختمانی که گروهی در آن شارژ نمی‌دهند و مدیر ساختمان برای جلوگیری از این بی‌نظمی آب را قطع می‌کند. همین اتفاق و اعتراض یکی از همسایگان با قرار دادن ماشین خود روبروی در پارکینگ، ساحت اجتماعی را به حدی می‌رساند که همه همسایگان از قشرهای متفاوت اجتماعی دور هم جمع شوند. تصویری که معمولا می‌توان در مجتمع‌های آپارتمانی پایتخت ایران و شاید کلان شهرهای کشور به خوبی مشاهده کرد. مدیری با اشاره به فرهنگ‌های متفاوت سعی می‌کند درباره اتفاقی که به سادگی قابل حل شدن است (و معمولا به سختی حل می‌شود) یک کمدی تلخ بسازد. این واکاوی از چنیش ساختمان‌هایی و شاید اشاره دوری به بی‌طبقه شدن جامعه، اقشار مختلفی را نشان می‌دهد که با هم دعوا می‌کنند، به هم فحش می‌دهند و حتی زمانی که مشکل حل می‌شود باز هم مجادله را ادامه می‌دهند. در این میان ایده کلان مدیری برای رخ نمایی چنین مسائلی چیزی بیشتر از همان آیتم‌های نمایشی دم‌دستی برنامه‌های تلویزیونی‌اش ندارد. او در نهایت حل این مشکل اجتماعی را گردن آدم مظلوم و گرفتار ماجرا  که همان شخصیت اصلی باشد می‌اندازد و می‌گوید که راه حل چنین مشکلاتی پاک کردن صورت مساله (پرداخت پول شارژ همه ساختمان توسط مهرداد) است.

مدیری تصویری از یک «دیوانه خانه» را در فیلم خود ترسیم می‌کند و هنر خنده گرفتن از مردم پس از این همه سال را به میان می‌آورد. تنها برای اینکه در میانه بایستد و جامعه را از بالا بنگرد. این همان جایی است که او در دام می‌افتد و همچون الگوی سال‌های پیش خود یعنی «مرد هزار چهره» عمل می‌کند. مدیری در قالب «مردی چند هزار چهره» رخ‌نمایی می‌کند اما هر چه بیشتر چهره‌هایش را نشان می‌دهد بیشتر در باتلاقی که خود ساخته، فرو می‌رود. این پایان ساده یک شکست هنری در عرصه اجتماعی است.

«ساعت ۵ عصر» شاید به واسطه نام مهران مدیری به فروشی مقبول دست پیدا کند اما فیلمی متوسط است که میان درامی اعتراض آمیز(به همه چیز و همه کس) و یک کمدی در سطح کارهای تلویزیونی معلق می‌ماند.